به یك روی، در دو محراب بودن

کاربرد : برای كسی به كار می برند كه جسمش در آن مكان حاضر است، ولی حضور قلب ندارد و حواسش در مكان های دیگر می باشد...

برای یك بی نماز، در مسجد را نمی بندند

نظیر: برای خری لنگ، كاروان بار نیفكند
كاربرد: این مثل، نشانگر آن است كه چون اقشار مختلفی در جامعه وجود دارد مطمئنا افرادی خواهند بود كه دارای اعتقادات دیگری باشند و بنا به دلایلی اهل نماز نیستند؛ لذا نمی توان عمومیت داد كه مثلاً به خاطر فلان كس نتوان كاری را انجام داد و یا در مسجد را برای نمازگزاران بست. در واقع عمل و فكر یك شخص نمی تواند مقدم و مؤثر در آرای عمومی و افكار جمعی باشد.

شب نماز شبگير مي کند، روز آب توي شير مي کند.

نظير: سليمان بي ايمان، يک من آرد، نيم من نان؟

کاربرد: اين ضرب المثل که مصداق زيادي در جامعه ي امروزي ما دارد، نشانگر آن است که برخي افراد زاهد صفت اما فرصت طلب و متقلب و چاپلوس از خواندن نماز شب، عقب نمي مانند (که ثواب زيادي هم دارد) اما در عمل در کسب و تجارت پيشگي خود از وحشتناک ترين دوز و کََلَک ها و روباه صفتي خود غافل نيستند. و با تقلب و اختلاس و احتکار و ... باعث فسادهاي بي شماري مي شوند. مثل برخي بازاري هاي امروز که تا وقت اذان و نماز مي شود کسب و تجارت خود را رها مي کنند و راهي مسجد مي گردند و به زهد و عبادت مي پردازند و آن چنان افراط مي ورزند که با اصطلاح اثر مهر جانماز در پيشاني آنان هويدا مي شود. البته اثر چربي پيشاني آنان روي مهر مي ماند، اما اگر به وضع کاسب پيشگي آنان نظري دقيق افکنيم رياکار بودن و محافظه کاري و عوام فريبي آنان مشاهده خواهد شد. و آنها اين گونه اعمال را براي جلب اعتماد ديگران انجام مي دهند تا به اعتبار و منزلت خود بيفزايند؛ و بهتر به کسب و تجارت خود بپردازند. و مقام نماز را که عالي ترين جلوه ي عابد و معبود است تا چه حد، تنزل مي دهند. (والله اعلم)

من،او،خدا